سایت لارتیک نشانه هنر لاری



8 : تعداد بينندگان سيت




((عضويت در خبرنامه))

نام:

آدرس پست الکترونيکي:



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                 تاريخچه لارستان 

 

               

منطقهُ لارستان ، به دليل نزديكي با خليج فارس و سواحل آن ، داراي موقعيت تجاري و ترانزيتي بسيار خوبي است. بيشتر درآمد مردم آن از تجارت دريايي و تبادل كالا با نواحي مركزي ايران است. از اين رو لارستاني ها را بايد از مشهورترين و موفق ترين بازرگانان جنوب ايران به شمار آورد. قديم ترين متن تاريخي كه نام لار در آن ذكر شده ، كتاب جغرافيايي نزهةالقلوب اثر حمدالله مستوفي قزويني است. در اين كتاب آمده است : « لار ولايتي است نزديك كنار دريا و مردم آنجا بيشتر تاجر باشند و سفر برّ‌ و بحر كنند و حاصلش غلّه و پنبه و اندكي خرما باشد و اعتماد كلي به باران دارند و مردم او مسلمان باشند. » ( 1362 ، ص139 ). در گذشته بيشتر تجارت مردم لارستان با نواحي جنوب هندوستان _ دكن ( dacan ) _‌ بوده و در تاريخ نام بسياري از بازرگانان لاري ساكن و مقيم هند آمده است. اولين تاجر ، بازرگان و عالم لارستاني مقيم هند ، شيخ نورالدين لاري است كه در سال 690 ق در دهلي درگذشته و در همان جا مدفون شده است.( لعلي بدخشي ، 1376 ، ص1022 ) از قرن هفتم تا يازدهم قمري قسمت اعظم امور صادرات اسب و كمان و كالا از خليح فارس به منطقهُ هندوستان را بازرگانان لارستاني به عهده داشته اند. بسياري از ساكنان اين منطقه دفاتر تجاري بزرگي در هند تأسيس كردند و بعضي از آنان در دربارهاي پادشاهان محلّي به مقام وزارت نيز رسيدند كه از مشهورترين آنان قاضي عبدالعزيز نيمدهي لاري است ، كه در اواخر قرن نهم قمري از بانفوذترين مقامات اداري دكن محسوب مي شد.او نويسنده كتابي در تاريخ هند به نام طبقات محمود شاهي است. سكّه مشهور لاري كه در شهر لار ضرب مي شده در قرن هشتم ،نهم و دهم قمري در بازارهاي تجاري هندوستان و خليح فارس رواج داشته است. ( هندوشاه ،1301 ق ،ص 359 ) ورود قدرت هاي اروپايي به منطقه نيز نتوانست نفوذ بازرگانان لارستاني را كاهش دهد و آنان در مبادلات بازرگاني هم چنين فعال بودند و حتي به نواحي شرق آفريقا و آسياي جنوب شرقي نيز راه يافتند. ( اوبن ، 1955 ، ص 493 ) در قرن نوزدهم و اوايل قرن بيستم ميلادي بسياري از تج‍‍ّارِ لارستاني ، به دليل ناامني جنوب ايران ، به سواحل جنوبي خليج فارس مهاجرت كردند و در كويت ، بحرين ، قطر ، ابوظبي ، دبي، شارجه ، فجيره، ام القوين و عمان ساكن شدند و به تجارت با سواحل ايران و هند پرداختند. اين مهاجران بنيانگذاران تجارت كشورهاي حاشيهُ خليج فارس محسوب مي شوند. صداقت ، درستكاري ، سخت كوشي و مهارت خاص آنان در بازرگاني باعث شد كه شيوخ عرب به آنها اعتماد كنند ، تا آن جا كه بسياري از مشاغل حساس اداري و اقتصادي را به لارستاني ها واگذار كردند و اين همزيستي مسالمت آميز تا كنون نيز ادامه دارد. نام اين شهر در پيش از اسلام کلال و خوجهرستان کي بران و در دوره هاي اسلامي آلار و ايراهستان بوده است .در متون پهلوي ساساني نيز نام لار ديده شده است .از آنجمله در جنگ اردشير باباکان با هتپانبار از نقطه اي بنام کلالان ياد شده است که جزو کلال بوده است . خط لار پيش از اسلام به خليج فارس ارتباط داشته و بيشتر مردم به تجارت غله ،پنبه و خرما مشغول بوده اند.از مشاهير اين خطه نيز مي توان قطب الدين لاري (رياضي دان ومنجم)،ميرزا زاهد لاري (شاعر)و     شادروان آيت ا.. سيد عبدالحسين لاري نام برد
                                         

 

                    موقعيت و وسعت لارستان

 


شهر لار در '20 ،ْ54 طول شرقي و '41ْ،27 عرض شمالي واقع شده است . شهرستان لارستان از '5،ْ27 تا '30، ْ28 عرض شمالي و '17،ْ50 تا '44 ، ْ55 شرقي وسعت دارد و در جنوب شرقي فارس قرار گرفته است . لارستان از شمال به زرين شهر و جهرم و فيروزآباد و از شرق و جنوب شرقي به بندرعباس و بندرلنگه واز جنوب غربي و غرب به لامرد محدود است . لارستان با وسعت 20964كيلومتر مربع وسيع ترين شهرستان استان فارس است و حدود 17 درصد از مساحت استان را شامل مي شود كه ارتفاع متوسط آن از سطح دريا 900 متر است                                   .                
                                         

 

                    تقسيمات سياسي

 



لارستان ، جنوبي‌ترين و وسيع ترين شهرستان استان فارس ، داراي‌هفت بخش به نام هاي مركزي ، اوز « evaz » ، بيرم « bairam » ، گراش « gerash » ، خنج « xonj »‌و جويم «‌ joyum » و بنارويه است.علاوه بر آن داراي هشت مركز شهري شامل شهرستان لار ، اوز ، گراش ، خنج ، بيرم ، جويم ، بنارويه و خور است. طبق سرشماري سال ‌1375ش جمعيت لارستان 231893 تن بوده است که از لحاظ جمعيتي پس از شهرستان هاي شيراز ، مر و دشت و كازرون ، بيشترين سهم از                                جمعيت ساكن در استان فارس را داشته است
     

 

 

                   توزيع جغرافيي جمعيت 

 



اساس آخرين آمار منتشر شده در سال 1375 ش ، 1/52 درصد جمعيت لارستان در مناطق شهري لار ، اوز ، گراش ، خنج ، جويم ، بيرم و بنارويه به سر مي برند و 9/47 درصد جمعيت روستايي و غير ساكن هستند. ميزان شهرنشيني لارستان در سال 1345 ش برابر با 9/26 درصد ، در سال 1355 ش برابر با 29 درصد ، در سال 1365 ش 2/32 درصد و در سال 1375 ش 1/ 51 درصد بوده است. ضريب رشد جمعيت شهري از سال 1365 ش تا 1375 ش در لار ، 07/3 درصد ، اوز 25/1 درصد ، گراش 30/1 درصد ، خنج 93/3 درصد ، جويم 88/3 درصد ، بيرم 79/2 درصد و بنارويه 46/1 درصد بوده كه بالاترين ضريب رشد جمعيت به ترتيب در خنج ، جويم و لار به چشم مي خورد كه دليل آن افزايش مهاجرت است. ضريب رشد جمعيت شهرستان لارستان ، بين سال هاي 65 – 1355 ش برابر 2/4 درصد و بين سال هاي 1375 – 1365 ش 97/2 درصد بوده ، كه نسبت به شهرهاي استان فارس بعد از فيروزآباد در مقام دوم رشد جمعيت قرار گرفته است.

 

                     اقتصاد لارستان

 


يكي از محصولات اقتصادي و تاريخي لارستان سكّه اي است معروف به لاري كه از قرن هشتم تا دهم قمري در لار ضرب مي شده ( هندو شاه ، همان ، ص 359 ) و در نواحي جنوب ايران و بنادر مختلف خليج فارس و اقيانوس هند رواج داشته است ( عقيلي ، 1377 ، ص319 ). عجيب بودن اين سکه به سبب شکل آن است كه مفتولي از نقرهُ خالص به شكل قلاب از وسط تاشده است ، و در دو طرف آن مهر حكومت حك شده است. هندوشاه نويسندهُ تاريخ فرشته ، ضمن شرح حال خواجه محمود گاوان ، از وزراي مشهور ملوك دكن در قرن نهم قمري و ماجراي كشته شدن او به دستور پادشاه محلّي ، از وجود سكّه هاي لاري در خزانهُ او ياد كرده است. سرتوماس هربرت كه در سال 1627 م / 1037 ق از لار ديدن كرده ، نوشته است : «‌ در نزديكي بازار محلّي است كه اين سكّه ها در آن جا ضرب مي شود ، لاري از مشهورترين سكّه هاي منطقه است كه از نقرهُ خالص ساخته شده و مفتولي قلابي شكل است. نام پادشاه يا بعضي از آيه هاي قرآني بر آن حك مي شود و ارزش آن ده پني است ».‌ ( فاستر ، 1928 ، ص 30 ) پدرو تيكشيرا سياح پرتغالي كه اواخر قرن شانزدهم ميلادي به نواحي جنوب ايران مسافرت كرده ، نوشته است : «‌ سكّه اي كه در لار ضرب مي شود لاري است كه از نقرهُ عالي ساخته شده و در تمام نواحي شرق به جنوبي شناخته مي شود ». ( 1902 ، ص 241 ) عبدالله عقيلي سكّه شناس ايراني‌دربارهُ سکه لاري آورده است : «‌ عجيب اين است كه اين نوع وسيلهُ‌ مبادله كه پس از بيست قرن بعد از اختراع سكّه در قرن شانزدهم و هفدهم ميلادي به عرصهُ تجارت بين المللي پاگذاشت ، از شمال آفريقا تا سواحل شرقي چين همه جا با حسن استقبال مواجه شد و به ميزان بسيار گسترده اي در تجارت خارجي ايران پذيرفته شد. » ‌( 1371 ، ص 203 ) برت فاگنر دربارهُ ارزش سكّهُ لاري نوشته است : «‌ در سال 1525 م دو نوع سكّهُ لاري موجود بود : يكي «‌ لاري قديم » معادل با سه تنگه و نه دينار و ديگري « لاري جديد » كه معادل با سه تنگه و ده دينار بود » ( 1379 ، ص 277 ) متأسفانه در بعضي از مقالات و نوشته ها اين سكّه را لارين ( larin ) ناميده اند كه اولين بار الان به غلط در دائرةالمعارف اسلامي چاپ ليدن اين واژه را به كار برد ( ص 683 ) و محققان بعدي نيز از او پيروي كردند. بر اساس شواهد قطعي تاريخي نام اين سكّه لاري و جمع آن « ‌لاريات » ( هندوشاه ، همان ، ص 359 ) بوده است

 

                     فعاليت هي مهم چند سال اخير لارستان

 


از ويژگي هاي مهم شهرستان در بخشهاي فعاليت به موضوعات زير: مشارکت چشمگير آدمي و بخش خصوصي در سرمايه گذاري هاي عمراني و توايدي (مانند احداث شرکت عمران و توسعه شهرستان و مطالعه و احداث راه آهن لار –دوراهي سير جان –بندرعباس )؛سخت کوشي و قناعت مردم ؛صدور نيروي انساني به کشور هاي جنوب خليج فارس و گسترش فرهنگ ايراني در آنها. کارهاي عمده انجام شده در 20 سال گذشته :احداث محور لار-بندر عباس و لار-جهرم و لار بندر لنگه؛تجهيز و بهسازي فرودگاه بين المللي لار؛ايجاد شهرکهاي صنعتي ؛ايجاد کتابخانه هاي عمومي ؛ احداث پارک ها در حاشيه هاي شهر ؛ احداث کارخانه سيمان ؛گسترش مراکز آموزش عالي و فني؛احداث مناطق فرهنگي؛ تفريحي و ورزشي؛لوله کشي گاز طبيعي ؛احداث خط مخابراتي فيبر نوري؛ايجاد بانک هاي خصوصي؛احداث مجتمع فرهنگي ،هنري؛احداث سد؛گسترش و بهسازي راهها و ... مي توان نام برد

 

                     آموزش عالي در لارستان

 



در سال 1675 ، تعداد 4049 دانشجو در دانشگاههاي علوم پزشکي،آزاد،پيام نوروآموزشکده فني مشغول به تحصيل بوده اند.نسبت دانشجو به ازاء هر100000 نفر جمعيت در اين شهرستان برابر 1651/3 نفر و نسبت دانشجو به اعضاء هيئت علمي 23/7 نفر بوده است

 

                     سوغات لارستان

 


معروف ترين سوغاتي و شيريني شهرِ لار حلوايي است كه مسقطي ناميده مي شود . اين حلوا ، همان طور كه از نام آن بر مي آيد ، منسوب به مسقط ، يكي از شهرهاي قديمي عمّان است ، كه تجُّار لارستاني در رفت و آمدهاي تجاري به مسقط طرز پخت آن را فراگرفته اند قريبِ 150 سال است كه اين حلوا بهترين سوغاتي لار محسوب مي شود مسقطي تركيبي از آرد ، شكر، نشاسته ، روغن، مغز پسته و رنگ هاي گياهي است و بسيار خوشمزه و مقوّي است . اكنون يكي از كالاهاي صادراتي اين شهر است ودر بسته بنديهاي مختلف و زيبا به مشتريان عرضه مي شود

 

                     کشاورزي در لارستان

 


اقليم خشك لارستان و پايين بودن ميزان بارندگي ساليانه امكان برداشت محصولات كشاورزي را به حداقل رسانيده است . با اين همه از لحاظ وسعت زمين هاي كشاورزي ، اين شهرستان با سطح زير كشت 51661 هكتار در حدود 4/7 درصد زمين هاي كشاورزي استان فارس را دارا است ( يادگار فرد 1376، ص 22) . گندم ، جو ، خرما ، صيفي جات و پنبه از جمله محصولات منطقه است كه بيشتر آن در دو منطقهُ كشاورزي بخش جويم در شمال شرقي و درز و سايبان ( ( dorz-o-s ? yab ? n در جنوب شرقي آن كاشت مي شود . گندم ، محصول اول آن است كه سي هزار هكتار از زمين هاي كشاورزي به آن اختصاص دارد و در سال زراعي 1382هزار تن برداشت مي شود ، كه در سال هاي پرباران اين رقم تا چهار برابر افزايش مي يابد . در سال 1361ش به دليل بارندگي فراوان در منطقه درز و سايبان 120 هزار تن گندم توليد شده است ( گزارش سالينانهُ مديريت كشاورزي ، 1361ص5 ) . 1590 هكتار از مزارع زير كشت محصولات جاليزي از قبيل كنجد ، ذرت دانه اي ، پنبه و انواع سبزي است . از بين محصولات درختي ، خرما داراي اهميت بسياري است و 55 درصد از مساحت باغ هاي ميوه به كشت آن اختصاص دارد و سالانه حدود سه هزار تن خرما برداشت مي شود . پرتقال ، نارنگي ، ليمو شيرين و ليموترش نيز از ديگر محصولات درختي لارستان است . ارزش كل محصولات سالانه و دايمي اين شهرستان در سال 1373 ش مبلغ 37/739ميليون ريال برآورد شده است

 

                     طبيعت لارستان

 



كمي ريزش باران و خشكي هوا موجب فقر پوشش گياهي در اين منطقه شده است ، گياهان منطقه عموماً از نوع گياهان مقاوم در برابر خشكي هستند . مساحت مراتع و جنگل هاي شهرستان ، حدود 24000 كيلومتر مربع است كه در ردهُ مراتع فقير ، با پوشش گياهي درجه سه و چهار و پنج طبقه بندي مي شود . علوفهُ چراگاه ها شامل گرامينه ها ، خارشتر ، گون ، درمنه و ... و درختان آن از نوع كنار ( konar ) ، گز و كهور است . در ارتفاعات و به خصوص كوهِ شو بادام ، بنه ، آلوچهُ جنگلي و زبان گنجشك ديده مي شود . يكي از اين گياهان دارويي مشهور منطقه لارستان آنغوره است كه در لهجهُ محلّي آن را انگزه ( angeza ) مي نامند اين گياه در منا طق كوهستاني لارستان مي رويد و از گذشته ها تا امروز يكي از اقلام صادراتي مشهور بوده است . « ادوارد پولاك» نوشته است : «‌ چون انغوزه در نواحي گرم لارستان و ساير مناطق آن مي رويد ، مي توان به اين نتيجه رسيد كه اين گياه به آب و هوايي گرم تر و ارتفاع كمتر نياز دارد . بيشتر محصول صمغ انغوره به هندوستان صادر مي شود و در آن جا مصرف خوراكي دارد . مصرف طبي آن در ايران بسيار است و به خصوص در درمان رعشه و تشنج به كار مي رود 

 

                     معادن لارستان

 



فقر منابع تحت الارضي و مواد اوليهُ صنعتي ،‌ سبب ِ‌ محدوديتهايي براي استقرار صنايع در منطقه شده است. با اين همه ، با توجه به معادن موجود ، امكان بالقوهُ سرمايه گذاري ،‌ در برخي صنايع وجود دارد. معادن ِ نمك ، سنگ گچ و سنگ آهك ِ‌بسياري در لارستان موجود است. براي مثال ، هماتيت در جنوب شرقي لارستان در منطقهُ هورمود وجود دارد ولي ذخيرهُ احتمالي آن مشخص نيست. از سنگ گچ و آهك اكنون دركارگاه هاي توليدي محلّي استفاده مي شود و در صورت متمركز شدن فعاليت كارگاه ها و ايجاد شركت تعاوني و بسته بندي كردن گچ ،‌بازده توليد بالاتر و توزيع ، مناسب تر خواهد بود. از گنبده هاي نمكي موجود در لارستان نيز بهره برداري مي شود و منابع منطقهُ چاهو داراي ذخيرهُ شايان توجه است. مورِّخ لاري دربارهُ معادن لارستان نوشته است : « معدنيات تحت الارضي لارستان و كوهستان هاي آن عبارت است از سرب ، آهن ، مس ، گل گلك و زا ج سياه كه موسوم به « زاج لاري » است و در كوه تنگ « زاج » موجود است

 

                     ناهمواري هي لارستان

 


چين خوردگي هاي منطقه ُ لارستان ، جزئي از سلسله جبال زاگرس است كه در دوران سوم زيست شناسي به وجود آمده است . اين چين خوردگي ها در جهت غربي _ شرقي ، به موازات هم كشيده شده است و هر چه از شمال به جنوب حركت كنيم چين خوردگي ها فشرده تر مي شود . در حد فاصل اين چين خوردگي هاي درّه هاي باز و نسبتاً وسيع قرار دارد كه مراكز مسكوني در آنها مستقر شده است .

ارتفاع از سطح درياجهت جغرافيايينام رشته کوه
2672 متر شمال لار البرز
2225 متر جنوب شرقي لار بادني
2216 متر جنوب لار پردي
2176 متر شمال شرقي لار اوباد كهنه
2150 متر شمال شرقي لار بردومه
2056 متر جنوب لار ملك تير
2011 مترجنوب شرقي لار گوبست
2005 متر شمال لار گورده
2075 مترشرق لار بند دزو
2060 متر شمال شرقي لارسياه زنگي

 

                     رودهي لارستان

 


با توجه به اين كه اين شهرستان در نواحي خشك و كم آب ايران قرار دارد ، شبكهُ آب هاي آن كم و اتفاقي است. تنها رود بزرگ لارستان رود شورِ مهران ( mehr?n ) نام دارد. اين منطقه داراي 83 چشمه دايمي و هفت چشمهُ فصلي است كه از اين تعداد برخي از آنها چشمه هاي معدني است كه به دليل گوگردي بودن تركيب آب آنها در معالجه امراض پوستي مفيد است ؛ نظير آب گرم چاهو ( ??ha ) ، هم چنين با حفر 68رشته قنات و 3275 حلقه چاه با فقر منابع سطحي آب مقابله شده است. دو درياچهُ فصلي هيرم ( hirm ) و بيدشهر ( bid?eer ) با وسعت 81 كيلومتر مربع در شمال و شمال غربي شهر اوز ( evaz ) و درياچه دنگز ( dangz ) در شمال لار قرار دارد.

 

                     محيط زيستي جانوران در لارستان

 


جانوران شكاركردني لارستان شامل كل ، بز ، قوچ ،‌ميش ، جبير و جانوران درنده پلنگ ، گرگ و انواع روباه ، سياه گوش ، شغال و كفتار است .كبك، تيهو ، دراج و پرندگان مهاجر فصلي نيز در زيستگاه هاي طبيعي آن زندگي مي كنند . در سالهايي كه بارندگي زياد باشد درياچه هاي فصلي هيرم و دنگز زيستگاه موقت تعداد بسياري از پرندگان آبي از قبيل كيشم ، خانوادهُ كله سبز ، خانوادهُ حواصيل و فلامينگو و مرغابي است . منطقهُ حفاظت شدهُ هرمود ( hormud ) ،‌كه در شرق لارستان و در مجاورت كوهِ شو قرار گرفته و چشمه هاي متعددي در محدودهُ آن وجود دارد،زيستگاه قوچ لارستاني است و كسي حق ندارد آن كل و بز و جبير و پلنگ شكار كند .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

استفاده از جستجوي پيشرفته

      ((جستجو در سايت))      

: براي